W poprzednim artykule opisaliśmy tłumaczenia symultaniczne. W obecnym skupimy się na pozostałych rodzajach tłumaczeń ustnych.
Tłumaczenie konsekutywne
Tłumaczenie konsekutywne nazywane jest zamiennie tłumaczeniem następczym. Dzieje się tak, ponieważ w tym rodzaju tłumaczenia, tłumacz przekłada wypowiedź prelegenta na język docelowy dopiero po wysłuchaniu fragmentu tekstu.
Najczęściej fragment zawiera jedną myśl, którą mówiący chce przekazać słuchaczom. Taki fragment może trwać od kilku do kilkunastu sekund. Ważne by stanowił on kompletną, spójną całość, aby tłumacz miał pełny materiał do przełożenia. Po wysłuchaniu fragmentu, zadaniem tłumacza jest przełożenie zawartej we fragmencie treści w sposób jasny i zrozumiały. Innym sposobem przekładu w tego rodzaju tłumaczeniu jest robienia notatek zawierających więcej niż jedną spójną myśl, aby następnie wyłożyć słuchaczom streszczenie poszczególnych fragmentów tekstu mówionego.
Kompetencje tłumacza:
- Wysoko rozwiniętą umiejętność aktywnego słuchania: Tłumacz musi uważnie słuchać wypowiedzi prelegenta i robić dokładne notatki.
- Umiejętność analizy: Notowanie wymaga umiejętności ustalania hierarchii informacji, odróżniania informacji pierwotnych od wtórnych oraz prawidłowego zanotowania sekwencji słów wypowiedzianych przez prelegenta.
- Umiejętność odtworzenia: Tłumacz odtwarza wypowiedź tak, aby brzmiała nie jak tłumaczenie, tylko jak naturalna wypowiedź w danym języku.
Przykładowe sytuacje w których tłumaczenie konsekutywne ma zastosowanie:
- Rozprawy sądowe: Tłumaczenie konsekutywne jest często wykorzystywane w sądach podczas rozpraw z udziałem cudzoziemców. Tłumacz notuje wypowiedzi świadków lub stron, a następnie przekłada je na język docelowy po zakończeniu fragmentów wypowiedzi.
- Kontakty z instytucjami: Tłumacze konsekutywni pomagają w kontaktach z instytucjami takimi jak policja, prokuratura czy urzędy stanu cywilnego. Przykładem może być tłumaczenie podczas przesłuchania świadka w komisariacie.
- Podpisywanie aktów notarialnych: W trakcie podpisywania aktów notarialnych tłumacze konsekutywni przekładają wypowiedzi stron. To ważne, aby każda strona dokładnie rozumiała treść dokumentu.
- Śluby. Tłumacz przekłada przysięgę lub wypowiedzi uczestników.
Do przeprowadzenia tłumaczenia konsekutywnego nie jest potrzebny specjalistyczny sprzęt oraz (w przeciwieństwie do tłumaczenia symultanicznego) wykonuje je jeden tłumacz.

Tłumaczenie szeptane
Tłumaczenie szeptane (potocznie nazywane również „szeptanką”) polega na przekładaniu tekstu prelegenta na język docelowy za pomocą szeptu. Tłumacz siedzi obok osoby, której mowa jest tłumaczona i przekazuje jej tłumaczenie w sposób dyskretny oraz niesłyszalny dla innych osób. Ta forma tłumaczenia jest dużo mniej komfortowa od tłumaczenia w kabinie, ponieważ często tłumacz musi się mierzyć z hałasem obecnym w miejscu tłumaczenia. Dlatego też zdarza się, że to tłumaczenie jest mniej precyzyjne.
Tłumaczenie szeptane jest przydatne w sytuacjach, gdzie nie ma potrzeby użycia sprzętu tłumaczeniowego, np. podczas spotkań towarzyskich, uroczystości rodzinnych, podróży służbowych, konferencji czy rozpraw sądowych. Taka forma tłumaczenia wykorzystywana jest w przypadku małej ilości słuchaczy (1-3).
Ciekawostką jest, że tłumaczenie szeptane nie stanowi elementu kształcenia przyszłych profesjonalnych tłumaczy ustnych. Programy nauczania obejmują tłumaczenia symultaniczne i konsekutywne, natomiast szeptanego nie.

Tłumaczenia a vista
Tłumaczenie a vista, łączące w sobie przekład ustny i pisemny, to dokonywane na bieżąco tłumaczenie treści pisanej w języku źródłowym na wypowiedź ustną w języku docelowym. Dzieje się to bez wcześniejszego przygotowania. Tłumacz podejmujący się tego rodzaju przekładu staje przed koniecznością podwójnej translacji przekładu. Musi on bowiem przełożyć czytany tekst z języka źródłowego na język docelowy, ale także dostosować otrzymaną treść do formy ustnej.
Tłumaczenie a vista jest szczególnym rodzajem tłumaczenia, które, ze względu na swój charakter, nazywane jest również przekładem hybrydowym. Nazwa zaczerpnięta została z języka włoskiego, gdzie „à vista” oznacza „na pierwszy rzut oka”. Nazwa ta nie jest przypadkowa, ponieważ tłumacz otrzymuje tekst, który widzi pierwszy raz i natychmiast musi go przetłumaczyć.
Ten rodzaj przekładu jest stosowany w sytuacjach, kiedy potrzebny jest profesjonalny, ale i szybki przekład. Przykłady zastosowania tłumaczenia a vista to:
Konferencje prasowe
Formalne spotkania na żywo
Rozprawy oraz przesłuchania sądowe
Załatwianie spraw notarialnych
Cechy tłumacza a vista:
– wysoko rozwinięte kompetencje językowe
– elastyczność
– umiejętność dopasowywania przekazu do kontekstu wypowiedzi
– umiejętność szybkiego czytania
– podzielność uwagi

Najnowsze komentarze